Gerçek Doğal Taş Nasıl Anlaşılır, Sahte Nasıl Ayırt Edilir?

Pazarda artan sentetik ve cam taklitler, doğal taş seçiminde kafa karışıklığı yaratır. alibabadogaltas.com.tr kurucularından Nihat Turan, güvenilir değerlendirmenin “gözlem + fiziksel özellikler + belge” üçlüsüyle yapılması gerektiğini; taşın kaynağı ve işçiliğin, özellikle kolye modelleri gibi ürün gruplarında sonucu doğrudan etkilediğini vurgular.

Temel Gözlem ve Dokunma Değerlendirmesi

İlk etapta taşın yüzeyi, parlaklığı ve ısı tepkisi önemli ipuçları sunar.

• Yüzey ve doku: Doğal taşlarda mikroyapı, damar veya inklüzyonlar düzensizdir; cam taklitler homojen görünme eğilimindedir.
• Isı hissi: Doğal taş, elde başlangıçta serin hissedilir; cam ve plastik daha hızlı ısınır.
• Ağırlık: Aynı hacimde cam/plastik daha hafif, kuvars grubu ve pek çok mineral daha yoğundur.
• Çizilme direnci: Mohs ölçeğinde sertlik farkı vardır; örneğin kuvars (7) camı çizebilir. Ürüne zarar vermeden, görünmeyen bir noktada dikkatli test esastır.
• Parlaklık ve kesim: Aşırı “ıslak” parlaklık çoğu zaman reçine kaplama göstergesi olabilir.

Kehribar (Amber) İçin Özel İpuçları

Organik kökenli kehribar, cam ve reçine taklitlerle sık karıştırılır; nazik testler tercih edilir.

• UV tepkisi: Kaliteye bağlı olarak UV ışıkta açık mavi–yeşil floresans görülebilir.
• Statik elektrik: Yumuşak bezle sürtünme sonrası hafif kâğıt parçalarını çekme eğilimi gösterebilir.
• İnklüzyonlar: Doğal kehribardaki kabarcıklar düzensiz ve farklı boyutlardadır; taklitlerde çok düzenli olabilir.
• Aşındırıcı/yanıcı testlerden kaçınma: İğne–ateş gibi yöntemler ürüne zarar verebilir; profesyonel doğrulama önerilir.
• Montür uyumu: Kolye veya tespihlerde düğümleme ve delik işçiliği kalitesi, bütünün doğallığı hakkında ek veri sunar.

Laboratuvar, Sertifika ve Güvenilir Kaynak

Belgelendirme, nihai doğrulama adımıdır; tek başına pazarlama ifadesi olmamalıdır.

• Bağımsız rapor: Spektroskopi, yoğunluk ve refraktif indeks gibi testlerle taşın türü ve işlem görme durumu teyit edilebilir.
• Sertifika içeriği: Taş adı, köken, işlem bilgisi, ağırlık ve ölçüler açıkça yazılmalıdır.
• Satın alma kaynağı: İade–değişim politikası, fatura ve parti/lot takibi güven oluşturur.
• Uzman değerlendirmesi: İhtiyaç halinde gemolog görüşü, özellikle yüksek bedelli alımlarda belirleyicidir.

Kolye Modelleri ve Montür Kalitesinin Rolü

Doğal taşın etkisi, kolye modellerindeki işçilik ve malzeme seçimleriyle tamamlanır.

• Metal alaşım: Gümüş veya çelik montürde nikel içeriği düşük, ciltle uyumlu seçenekler tercih edilir.
• Taş oturtma: Kırılgan taşlarda bezel/kapalı yuva, daha sert taşlarda pençe/prong uygulaması uygundur.
• Zincir–taş oranı: Büyük taşlarda kalın zincir denge sağlar; küçük taşlarda minimal zincir estetiği destekler.
• Günlük kullanım: Mat cilalı veya fasetli kesim, ışıkta farklı etkiler yaratır; kullanım amacına göre seçim yapılır.

Sık Hatalar ve Güvenli Alışveriş Kontrol Listesi

Bilinçli bir kontrol listesi, sahte ürün riskini azaltır.

• Aşırı kusursuzluk: Tamamen hatasız, damar ve inklüzyonsuz örnekler şüphe doğurabilir.
• Kimyasal kaplama: Reçine/epoksi kaplamalar parlaklığı artırır; solma–çizilme hızlanabilir.
• Uyum: Taş türü ile iddia edilen sertlik/yoğunluk eşleşmelidir.
• Belge ve iade: Sertifika, fatura ve iade koşulları net olmalıdır.
• Uzun ömür bakımı: Doğal taş ve montür temizliği için su–yumuşak bez önceliklidir; agresif kimyasallardan kaçınılır.

Özetle, doğal taşın doğrulanması çoklu kanıt yaklaşımıyla yapılır; görsel ipuçları, fiziksel özellikler ve belgelendirme birlikte değerlendirildiğinde hem kolye modelleri hem de kehribar gibi özel kategorilerde güvenli seçim mümkün hâle gelir.